Cá mún (Platy fish) hay còn gọi là cá hà lan, cá hột lựu là một loại cá cảnh đẹp có nhiều màu sắc cho người mới. Giống như cá bảy màu, cá mún rất dễ nuôi và sinh sản rất tốt rất thích hợp với người mới nuôi. Cá mún và cá bảy màu đều có kích thước nhỏ tương tự như nhau và có thể sống khỏe mạnh trong những bể cá nhỏ (khoảng 38 lít). Ngoài ra đây còn là một loại cá cảnh ăn rêu giúp vệ sinh bể cá cảnh của bạn rất tốt.

Thông tin chung về cá mún, cá hà lan

Tên khoa học: Xiphophorus spp.
Tên Tiếng Việt: Hòa lan; hà lan; hột lựu; hà lan lùn.
Chi tiết phân loại:
Họ: Poeciliidae (họ cá khổng tước)

Thuộc loài: Cá hòa lan trên thị trường rất hiếm gặp dạng thuần chủng, cá có nguồn gốc từ các loài: Xiphophorus maculatus, Xiphophorus variatus, Xiphophorus xiphidium.

Nguồn gốc: Cá nhập nội từ thập niên 70, đến thập niên 90 có thêm hạt lựu và nhiều dạng màu mới, sau năm 2000 có thêm hồng mi. Cá hiện đã sản xuất giống phổ biến trong nước.

Hình dáng: Cá hòa lan có hình dạng tương tự như cá bình tích molly nhưng kích thước và tỷ lệ chiều dài thân so với chiều cao thân nhỏ hơn, đặc biệt là đa dạng về máu sắc (đỏ, vàng, cam trắng, xanh, đen, tím…) và kiểu phối hợp màu sắc. Mức độ phổ biến nhiều, mức độ ưa chuộng trung bình, giá 2-4 ngàn đồng/con.

Cá hà lan lùn: là dạng hà lan với thân rất ngắn, lưng cao, bụng tròn, kích thước nhỏ. Màu phổ biến là màu đỏ hoặc màu đốm đen. Khi lai cá hột lựu với nhau có thể cho ra cá hòa lan nhưng mức độ hiếm ở chiều ngược lại. Mức độ phổ biến nhiều, mức độ ưa chuộng trung bình, giá 2-4 ngàn/con.

Chi tiết đặc điểm sinh học

Phân bố: Mexico và trung Mỹ
Tầng nước ở: Mọi tầng nước, đa số bơi tần giữa đến trên mặt nước.
Cách nuôi cá hòa lan, cá hà lan:
Thể tích bể nuôi (L): 100 (L)

Hình thức nuôi: Cá hòa lan rất hiền lành, thích hợp nuôi chung với các loài cá cảnh nhỏ khác trong bể thủy sinh như: cá neon, cá bảy màu, cá bình tích, … Cá rất khỏe nếu được nuôi trong hồ có trồng cây thủy sinh.

Yêu cầu ánh sáng: Vừa

Yêu cầu lọc nước: Trung bình, không cần cũng không sao.

Yêu cầu máy sục khí: Trung bình, nếu nuôi trong hồ rộng không cần máy sục khí, cá hà lan rất khỏe.

Loại thức ăn: Thực vật, trùng chỉ, giáp xác, côn trùng, thức ăn viên .…

Tóm lại một câu: dễ ăn, dễ nuôi, dễ đẻ, dễ chăm sóc ngang ngửa cá bảy màu.

Chiều dài bể: 80 cm

Thiết kế bể: Bể trồng nhiều cây thủy sinh và có không gian rộng. Cá cũng thích hợp trong bể nuôi chung.

Chăm sóc: Cá khỏe, dễ nuôi, ưa môi trường nước hơi cứng, kiềm, lợ nhẹ. Cá thích hợp và lên màu đẹp ở nhiệt độ thấp hơn so với các loài trong họ Poeciliidae khác.

Thức ăn cho cá hà lan: Cá ăn thực vật, trùng chỉ, giáp xác, côn trùng, thức ăn viên (thức ăn chính).

Sinh sản: Cá hột lựu mái thường bé hơn cá đực, cá cái bụng rất to, cá đực cá vây lưng và vây hậu môn dài hơn cá mái. Cá đẻ con, mắn đẻ và dễ sinh sản. Cá thường bị tạp giao vô tình hay cố ý giữa các loài trong giống

Những điều thú vị về loài cá mún

Cá mún hay còn được gọi là cá hà lan, hột lựu, mún lùn, hồng mi; có tên tiếng Anh là platy fish, moon fish, variable platy, sunset platy, red balloon platy.

Cá có tên khoa học Xiphophorus spp. thuộc bộ Cyprinodontiformes (bộ cá sóc), họ Poeciliidae (họ cá khổng tước); cùng dòng họ với cá bảy màu; phân bố tự nhiên ở Mexico và trung Mỹ

Đây là loại cá cảnh đã được nhân giống rộng rãi trong các trại cá cảnh từ rất lâu đời ở Việt Nam, hiện nay cá mún rất dễ tìm mua tại các cửa hàng cá cảnh. Giá bán thường chỉ 2-3 ngàn đồng một con, rất rẻ; nhưng thường chỉ tìm được làm màu cam và đỏ.

Có rất nhiều loại cá mún với nhiều màu sắc khác nhau nhưng loại cổ xưa phổ biến nhất là loài có màu đỏ cam rất phổ biến hiện nay. Chúng có hình dạng rất giống với cá đuôi kiếm tuy nhiên thân hình cá mún ngắn hơn và đuôi của chúng không dài nhọn được như cá đuôi kiếm trống khi trưởng thành.

Loài cá này được lai tạo ra rất nhiều màu khác nhau rất đẹp từ xanh ngọc bích, trắng, vàng, cam, đen đến loại đỏ tươi như son.

Ngoài ra còn có loại vây dài rất đẹp.

Cá mún trống và mái tương tự nhau nhưng có thể dễ dàng phân biệt được vì cá mún trống thường nhỏ con và ốm hơn cá mái cùng lứa tuổi.

Trong môi trường nuôi trong bể, cá mún thường sống không lâu so với những loài cá khác, chỉ khoảng 3 năm tuổi và đạt chiều dài tối đa từ 6 – 9 cm (2 ½ inches).

Vì có đời sống ngắn nên cá mún con lớn lên và sinh sản rất nhanh, chỉ sau 4 tháng từ lúc mới sinh là loài cá này có thể trưởng thành và sinh sản. Và cũng chính vì tốc độ sinh sản nhanh chóng mặt, cá mún được xếp vào những loài cá xâm lấn trong tự nhiên, chung danh sách với cá bảy màu, mô ly, đuôi kiếm.

Cách nuôi cá mún và cho sinh sản

Trong bể cá cảnh, cá mún sinh hoạt ở mọi tầng nước, cá hiền lành và rất thích hợp nuôi chung với cá loài cá cảnh nhỏ đẻ con khác (livebearers) như cá cá bảy màu, cá bình tích, mô ly, đuôi kiếm, bảy màu để tạo thành một bể cộng đồng.

Cá hà lan cũng rất được ưa chuộng nuôi trong các hồ thủy sinh với nhiều loại cây thủy sinh. Khi được nuôi trong hồ có nhiều cây thủy sinh cá rất khỏe, tuy nhiên bể cần có không gian rộng để cá hoạt động.

Cá khỏe nên rất dễ chăm sóc, ưa môi trường nước hơi cứng, kiềm, lợ nhẹ. Cá thích hợp và lên màu đẹp ở nhiệt độ thấp hơn so với các loài trong họ Poeciliidae khác. Dưới đây là một số thông số mà người nuôi cần chú ý.

Kích thước bể cá tối thiểu: 40 lít
pH tối ưu: 7-8.5 (từ trung tính cho đến hơi kiềm)
Độ cứng nước (dH): 15 – 30
Nhiệt độ tối ưu: 20-26 °C (68-79 °F)
Yêu cầu ánh sáng: vừa
Yêu cầu lọc nước: trung bình
Yêu cầu sục khí: trung bình, nếu nuôi trong hồ rộng không cần sục khí, cá mún rất khỏe.
Thức ăn chính cho cá mún là thức ăn viên, cá rất thích ăn rêu tảo bám trong hồ, thỉnh thoảng nên bổ sung cho cá nguồn thực phẩm tươi sống như trùng chỉ, giáp xác, ấu trùng của côn trùng.

Cá hà lan đẻ con, rất dễ sinh sản và lai tạo giữa các giống khác màu với nhau. Cá hà lan con mới sinh có màu ửng hồng và nhỏ như cá bảy màu mới đẻ nên rất dễ bị cá lớn ăn nếu không có nhiều cây thủy sinh cho chúng ẩn náu.

Cẩn thận chọn loại lọc nước có công suất phù hợp cho cá mún con nếu không chúng sẽ bị hút lên lọc và chết.

Chúc các bạn nuôi cá thành công. Có thắc mắc gì cứ để lại bình luận bên dưới mình sẽ giải đáp nhé.

Nguồn: Tổng hợp từ Internet